Zapalenie pryszczykowe rogówki

Zapalenie pryszczykowe rogówki występuje najczęściej jednocześnie z zapaleniem pryszczykowym spojówki (patrz s. 48) prawie wyłącznie u dzieci. Charakteryzuje się ono tworzeniem nacieków, głównie w części przedźrenicznej rogówki. Po wyleczeniu pozostają blizny (plamki), które mogą powodować zmniejszenie ostrości wzroku.

Zapalenie miąższowe rogówki. Zapalenie miąższowe rogówki w 90% przypadków występuje na tle kiły wrodzonej. We krwi stwierdza się dodatnie odczyny serologiczne. Badaniem ogólnym wykrywa się zwykle inne objawy kiły wrodzo-

Siatkówczak

Siatkówczak jest nowotworem występującym wyłącznie, u małych dzieci. Jest to nowotwór bardzo złośliwy, tworzy się on jeszcze w okresie embrionalnym, jednak rozwój jego przypada na pierwsze 3 lata życia dziecka i w tym właśnie okresie bywa najczęściej dopiero rozpoznawany. Wyjątkowo tylko zdarza się po 5 roku życia. Rośnie na ogół szybko.

Do pierwszych objawów, jakie zauważają rodzice, należy pojawienie się w obrębie źrenicy białożółtawego odblasku, przy czym źrenica jest zwykle rozszerzona. Oko robi wrażenie niewidzącego, ustawione jest najczęściej w zezie rozbieżnym. Stan taki, zwany „ślepym kocim okiem”, jest obrazem siatkówczaka. Czasami oko jest zewnętrznie nie zmienione, a rodzice zgłaszają się do okulisty z powodu „zeza u dziecka” i dopiero lekarz, badający dno oka, stawia rozpoznanie siatkówczaka.

Okulary

W przypadku wad wzroku dzieci powinny nosić okulary. Dobranie odpowiednich okularów i decyzja, czy mają być noszone stale, czy też w pewnych tylko warunkach, należą do lekarza okulisty. Rodzice jednak i wychowawcy powinni dopilnować, żeby były one używane ściśle według wskazań lekarza.

Zasadniczo w przypadku wad wzroku okulary powinny być noszone stale. Należy jednak pamiętać, że okulary nie leczą wady, a tylko ją wyrównują. Przez założenie odpowiednich okularów stwarza się warunki, w których oczy dziecka obarczonego wadą wzroku pracują tak, jak oczy dziecka zdrowego. U dziecka z nadwzrocznością stałe noszenie okularów usuwa potrzebę akomodowania (przystosowania) przy patrzeniu na przedmioty odległe i zmniejsza wysiłek akomodacyjny podczas pracy z bliska. U dzieci krótkowzrocznych stałe noszenie okularów umożliwia dobre widzenie przedmiotów dalekich, a jednocześnie zmu-sza do akomodacji przy patrzeniu na przedmioty bliskie (tak jak przy oczach miarowych).

CHOROBY POWIEK

Na skórze powiek mogą się wytworzyć takie same zmiany, jak na skórze każdej innej części ciała (czyraki, ropnie, wypryski itp.), dając podobne objawy, jak przy innym ich umiejscowieniu. Tutaj zajmiemy się tylko tymi zmianami, które spotyka się wyłącznie lub najczęściej na powiekach.

Zapalenie brzegów powiek. Choroba ta łączy się zwykle z zapaleniem spojówek i przeważnie ma przebieg przewlekły. Przyczyną może być praca w kurzu, w dymie, na wietrze, ogniska zakażenia w organizmie, zwłaszcza umiejscowione w jamie nosowo-gardłowej (zęby, zatoki, migdałki), uczulenie na różne substancje chemiczne i pyłki kwiatowe, niewyrównane wady wzroku (zwłaszcza nadwzroczność i niezborność nadwzroczna), wrodzona krótkość powiek i inne. Często skłonność do zapalenia brzegów powiek zależy od właściwości skóry (łojotok).

HIGIENA NARZĄDU WZROKU

Oko jest ściśle związane z całym organizmem – bierze ono udział w toczących się w nim procesach, w jego zmęczeniu i stanach chorobowych. Zasady higieny oka łączą się ściśle z zasadami higieny ogólnej. ..Powszechnie wiadomo, że przestrzeganie czystości osobistej, racjonalne odżywianie, przebywanie na świeżym powietrzu, zapewnienie dostatecznej ilości snu i wypoczynku mają zasadnicze znaczenie dla zachowania zdrowia i dobrego funkcjonowania całego organizmu.

JAK ZBUDOWANE JEST OKO?

Dla zrozumienia przyczyn upośledzenia widzenia oraz procesów chorobowych toczących się w oku konieczne jest zapoznanie się z prawidłową budową gałki ocznej oraz jej prawidłowymi czynnościami. Oko ludzkie jest narządem zbudowanym bardzo precyzyjnie i nawet niewielkie jego uszkodzenia wpływają na upośledzenie czynności.

Aparaft ochronny oka. W skład aparatu ochronnego oka wchodzą powieki, spojówki oraz narząd łzowy. Powieki są to fałdy skóry zakończone rzęsami. Tylna ich powierzchnia jest wysłana cienką błoną śluzową, którą nazywamy spojówką. Spojówka składa się z trzech części: spojówki powieki, która tworzy wewnętrzną część powiek, spojówki gałki, która pokrywa przednią część gałki ocznej (twardówkę), dochodząc do rąbka rogówki oraz spojówki sklepienia (górnego i dolnego), która stanowi przejście od spojówki powieki do spojówki gałki. Spojówki powieki i gałki są ściśle przyrośnięte do podłoża, natomiast sklepienia spojówki układają się w luźne fałdy, co umożliwia poruszanie się powiek. Powieki są w ciągłym ruchu (mruganie), co ułatwia zwilżanie przedniej powierzchni gałki ocznej (rogówki) oraz przyczynia się do usuwania z niej kurzu i pyłu.

Mechanizm widzenia

Jak więc widzimy, mechanizm widzenia jest bardzo złożony. Dla prawidłowego widzenia obuocznego konieczne jest spełnienie następujących warunków:

-1. Utworzenie się ostrego obrazu w plamce każdego oka jest możliwe tylko w oczach zdrowych z prawidłowo działającą siatkówką i prze- ziernymi ośrodkami łamiącymi. Oczy muszą prawidłowo załamywać promienie świetlne. W przypadku wady wzroku konieczne jest wyrównanie wady odpowiednimi szkłami okularowymi.